Viêm VA nhiều đợt cấp tính, tái phát trên 5 lần mỗi năm, điều trị bằng thuốc không hiệu lực… nhất thiết phải mổ nạo VA.
VA là một tổ chức lympho (bạch huyết) nằm tại nóc vòm, sau cửa mũi sau. Lúc hít vào, không khí sẽ vào mũi, đi qua VA rồi vào khí quản và phổi. VA có từ thời điểm trẻ mới lọt lòng, lúc chưa bị viêm có kích thước nhỏ (khoảng từ 4-5 mm), rất mỏng, xếp theo hình lá nên dễ tiếp xúc với bên ngoài và với kích thước này thì đường thở hoàn toàn thông thường. Từ 6 tháng tuổi, VA tiến triển lâu dần với nhiệm vụ miễn dịch nhằm ngăn cản sự xâm nhập của vi khuẩn từ mũi và miệng.
Viêm VA được chia làm hai thời kỳ là viêm cấp tính và viêm mạn tính. Bịnh có thể được điều trị bằng phương pháp nội khoa hoặc ngoại khoa. Việc xác định đúng thời kỳ bịnh sẽ giúp bác sỹ lựa lựa được phương pháp điều trị thích hợp. BS.CKI Trần Phương Thanh, khoa Tai Mũi Họng, Trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh Hà Nội, cho biết điều trị viêm VA kịp thời và đúng cách rất quan trọng để tránh những biến chứng hiểm nguy tới tính mệnh của trẻ.
Viêm VA cấp tính thường xuất hiện tại trẻ dưới 4 tuổi, ít gặp tại trẻ to hơn. Bịnh có thể gây ra nhiều triệu chứng như nghẹt mũi thường xuyên hoặc thở bằng miệng, bú ngắt quãng, sốt 38-39 độ C thời điểm có viêm cấp, rối loạn tiêu hóa cũng như vài ba triệu chứng khác biệt. Viêm VA cấp tính nhất thiết phải được điều trị sớm để tránh biến chuyển thành mạn tính.
Thầy thuốc Phương Thanh cho biết, viêm VA mạn tính xảy ra thời điểm viêm viêm cấp tính tái đi tái lại rất nhiều lần dẫn tới xơ hóa. Những triệu chứng của tình trạng này như: viêm mũi, xuất nước mũi trong hoặc đục, có thể xuất mũi xanh kéo dài; nghẹt mũi, càng về sau tình trạng nghẹt mũi càng nghiêm trọng, làm cho trẻ phải há miệng để thở, nói giọng mũi, ngủ không ngon giấc và ngủ ngáy, thậm chí có thể xuất hiện tình trạng ngưng thở thời điểm ngủ.
Viêm VA mạn thường kéo theo viêm tai giữa, hiểm nguy tới nhiệm vụ nghe của trẻ. Trẻ bị viêm VA mạn thường thở bằng miệng, ít sử dụng mũi nên chóp mũi nhỏ lại, mũi tẹt, răng vẩu, môi trên bị kéo lên, môi dưới dài thõng, không thể khép miệng, khuôn mặt kém linh hoạt. Lúc thăm khám tai mũi họng, bác sỹ có thể thấy niêm mạc mũi sưng, có nhiều dịch nhầy. Tại họng có nhiều khối lympho và dịch mũi nhầy xuất từ vòm họng xuống.
Trẻ viêm VA nhiều đợt cấp tính, tái phát trên 5 lần mỗi năm nhất thiết phải được nạo VA. Ảnh: Shutterstock
Theo bác sỹ Phương Thanh, mổ nạo VA chỉ được chỉ định trong những trường hợp sau: viêm VA nhiều đợt cấp tính, tái phát trên 5 lần mỗi năm; viêm VA điều trị bằng thuốc không hiệu lực; viêm VA gây biến chứng (gồm biến chứng sắp như viêm tai, viêm đường hô hấp, viêm sưng hạch… và biến chứng xa như viêm khớp hoặc viêm cầu thận cấp…).
VA u xơ, hiểm nguy đường thở gây nghẹt mũi kéo dài, khó nuốt, tế nhị, có thể có biến chứng ngưng thở thời điểm ngủ cũng nhất thiết phải mổ nạo VA. Những trường hợp gặp những việc rối loạn đông máu, bịnh tim, bịnh lao biến chuyển, viêm mũi họng cấp; viêm virus cấp (cúm, ho gà, sởi, sốt xuất huyết…); hen phế quản, dị ứng, hở hàm ếch; vừa uống hoặc chích ngừa vaccine… sẽ không những định nạo VA.
Mặc dù nạo VA có thể điều trị dứt điểm tình trạng viêm viêm và không làm suy giảm hệ miễn dịch của trẻ nhưng phương pháp này không nên bị lạm dụng. Việc mổ nhất thiết phải xảy tới theo quy trình, thông qua sự thăm thăm khám và chẩn đoán kỹ càng từ bác sỹ chuyên môn Tai Mũi Họng.
Trẻ thăm khám tai mũi họng tại Trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh. Ảnh: Trung tâm y tế cung cấp
Theo bác sỹ Phương Thanh, việc lựa lựa phương pháp điều trị viêm VA nhất thiết phải dựa trên kết quả chẩn đoán. Thời nay, chẩn đoán viêm VA bằng nội soi tai mũi họng qua quan hệ mũi là phương pháp chiếm ưu thế, giúp xác định tình trạng viêm viêm và mức độ u xơ của VA.
Nếu kết quả chẩn đoán cho thấy viêm VA cấp tính, chưa có biến chứng, điều trị bằng thuốc là phương pháp được ưu tiên. Nếu viêm viêm tái diễn rất nhiều lần hoặc có biến chứng, hoặc viêm VA mạn tính nhất thiết phải nhất thiết phải điều trị bằng mổ nạo VA. Mục đích của mổ nhằm loại bỏ những tổ chức miễn dịch không hoạt động nay đã là ổ chứa vi khuẩn hoặc virus.
Thời nay có rất nhiều phương pháp mổ tiên tiến, không biến chứng, ít gây phiền toái. Khoa Tai Mũi Họng, Trung tâm y tế Đa khoa Tâm Anh đang dùng khoa học mổ nạo VA cho trẻ bằng máy cắt nạo IPC và dao Plasma. Dao Plasma là khoa học tiên tiến giúp loại bỏ triệt để những tổ chức viêm viêm trong thời gian ngắn nhất.
Thầy thuốc Phương Thanh cho biết thêm, dao Plasma có thể cắt, đốt và cầm máu đồng thời ngay trong thời điểm mổ. Không những có thế, lưỡi dao có thể linh hoạt thay đổi hình dạng và góc độ, giúp tiếp cận hiệu lực những khu hẹp, khuất, tăng hiệu lực mổ. Trẻ sau mổ ít đau hơn, hồi phục nhanh hơn, có thể ra viện trong vòng 24 giờ sau nạo VA.
Dung Nguyễn