Thứ trưởng Y tế Nguyễn Thị Liên Hương cho biết đậu mùa khỉ không lây qua không khí, còn WHO nói phần to người mắc tự hồi phục sau vài tuần.
Ngày 24/7, Cục Y tế dự phòng, Bộ Y tế cho biết căn bệnh đậu mùa khỉ lây từ động vật sang người, hoặc từ người sang người thông qua tiếp xúc trực tiếp sắp, vết thương hở, dịch cơ thể… Ngoài ra, căn bệnh có thể lây qua tiếp xúc với những vật dụng, đồ sử dụng viêm nhiễm nguồn căn bệnh.
Đại diện Bộ Y tế và Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho biết căn bệnh không lây qua không khí qua những sol khí nhỏ như nCoV. Trong một vài trường hợp, căn bệnh đậu mùa khỉ có thể lây lan qua những giọt bắn đường hô hấp nhưng cách lây lan này đòi hỏi phải có sự tương tác trực diện, lâu dài, giọt bắn đủ to. Vì thế, nhiều chuyên gia cho rằng những nước sẽ không phải sử dụng những cách phong tỏa, giãn cách như với dịch Covid-19.
Trả lời Straits Times, Giáo sư Hsu Li Yang, Phó trưởng khoa y tế toàn cầu tại trường Y tế công cùng Saw Swee Hock của Đại học Quốc gia Singapore, cho rằng phần to những trường hợp mắc căn bệnh đậu khỉ cho tới nay là người đồng tính, song tính và đàn ông có quan hệ đồng giới. Đường truyền viêm nhiễm trong nhóm này qua tiếp xúc da kề da. Từ đó, những chuyên gia Singapore đề xuất cách phòng ngăn chặn dịch căn bệnh phần đa là xét nghiệm sớm, cách ly căn đối tượng, truy vết người tiếp xúc sắp. Đồng thời, người có tiền sử du lịch từ những quốc gia có số ca mắc căn bệnh cao cũng được khuyến khích tự theo dõi xem có bất kỳ triệu chứng nào không.
Hiện thế giới chưa có thuốc kháng virus đặc hiệu cho đậu mùa khỉ, những thuốc đều trong việc tìm hiểu. Vì thế, những căn đối tượng được điều trị triệu chứng và giúp đỡ phát ban để tránh biến chứng.
Theo đại diện WHO, dấu hiệu lâm sàng của đậu mùa khỉ không điển hình, gây rất nhiều phức tạp thời gian chẩn đoán. 88% căn đối tượng bị phát ban với muôn hình muôn vẻ, 44% sốt, 33% phát ban tại vị trí sinh dục và 27% có vài ba sưng nổi hạch. Bệnh lý cũng có triệu chứng không điển hình không không khác như ho, đau họng, nôn, đỏ mắt… Nốt ban gây đau cho tới thời gian vỡ ra và tạo thành vảy.
Với những triệu chứng này, những vùng chưa từng ghi nhận căn bệnh đậu mùa khỉ từ trước tới nay sẽ càng khó nhận diện dấu hiệu lâm sàng, phải dựa vào yếu tố dịch tễ để sàng lọc.
Những ống nghiệm có nhãn virus đậu mùa khỉ cho kết quả dương tính và âm tính. Ảnh: Reuters
Thời gian ủ căn bệnh đậu mùa khỉ từ 6-13 ngày sau thời gian phơi viêm nhiễm, có thể kéo dài từ 5-21 ngày, với những triệu chứng sốt, đau đầu, đau cơ, đau lưng, sưng hạch bạch huyết, ớn lạnh, mỏi mệt, phát ban có thể nhìn không khác với mụn nhọt nước xuất hiện trên mặt, bên trong miệng hoặc tại những cơ quan không không khác của cơ thể như bàn tay, bàn chân, ngực, cơ quan sinh dục hoặc lỗ đít… Những nốt ban to xuất hiện trước, mưng mủ rồi vỡ ra thành sẹo.
Theo WHO, phần to căn đối tượng tự hồi phục trong vòng vài tuần, chưa có bằng chứng căn bệnh dấu hiệu không triệu chứng. Tuy nhiên, đậu mùa khỉ có thể biến chứng thời gian nốt ban bị viêm, dẫn tới hoại tử hoặc gây viêm viêm nhiễm, mất nước, viêm máu, viêm não. Nhóm có nguy cơ cao, dễ biến chứng gồm trẻ em, phụ nữ có thai, suy giảm miễn dịch, vì vậy WHO khuyến cáo nhóm này điều trị và theo dõi chặt tại cơ sở y tế.
Tính tới 24/7, đã có hơn 16.000 ca căn bệnh đậu mùa khỉ được nhận ra tại 75 quốc gia trên thế giới, trong đó có 5 ca tử vong.
Đợt dịch này, những ca căn bệnh được báo cáo phần đa là người đồng giới nam, lưỡng giới với tỷ lệ 99% tại những nước Anh, Tây Ban Nha, Mỹ, Canada; hoặc nhóm có quan hệ đồng giới nam tại thành thị, những người tham gia trong nhóm mạng xã hội, tình dục tại châu Âu, Bắc Mỹ.
Virus gây căn bệnh có hai nhánh Trung Phi và Tây Phi, trong đó nhánh Trung Phi thường gây căn bệnh nặng và có thể lây lan nhanh hơn.
Hôm 23/7, WHO đã công bố đậu mùa khỉ là sự kiện y tế khẩn cấp toàn cầu.
Chi Lê