Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng bệnh khá thường gặp ở phái mạnh sau tuổi dậy thì (chiếm 10 tới 15%). Đây là căn bệnh nguy hại và là một trong số căn nguyên dẫn đến tình trạng vô sinh ở đàn ông. Vì thế việc nhận biết các triệu chứng và chỉ rõ giải pháp chữa trị trị sẽ làm giảm biến trứng, cải thiện khả năng sinh sản.
Bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh là như thế nào?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng những đám rối tĩnh mạch sinh tinh và tĩnh mạch thừng tinh trong bị giãn quá mức. Theo thống kê bệnh dãn tĩnh mạch thừng tinh rất phổ biến, tại Châu Âu và Mỹ có khoảng 15 đến 17% nam giới gặp phải tình trạng này.
Thừng tinh là ống từ tinh hoàn tới dưới ổ bụng, bên trong thừng tinh có các ống dẫn tinh, mạch máu, mạch bạch huyết, những dây thần kinh. Lúc những tĩnh mạch bên trong thừng tinh bị giãn chúng sẽ trở nên lớn hơn, người bệnh có thể quan sát bằng mắt thường.
Bệnh tĩnh mạch thừng tinh bị giãn có thể gặp ở một hoặc tại cả 2 bên tinh hoàn. Khảo sát cho thấy có 255 nhiễm bệnh thì có 210 nam giới (81%) bị cả 2 bên trong đó có 21 trường hợp bị giãn tĩnh mạch thừng tinh phải còn lại phần nhiều là giãn tĩnh mạch thừng tinh bên trái.
Do đâu bị giãn tĩnh mạch thừng tinh?
Theo những bác sĩ của Phòng khám Đa khoa Thái Hà thì bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh xuất hiện thời điểm những van tĩnh mạch trong bìu hoạt động xấu. Các van này mở 1 chiều giúp máu chảy về tim và đóng lại khi dòng máu chảy trễ, không để máu chảy ngược về. Nếu hệ thống những van tĩnh mạch bị suy yếu sẽ khiến máu chảy ngược và gây nên tình trạng ứ đọng và giãn.
Ngoài ra với những trường hợp trào ngược những chất chuyển hóa từ tuyến thượng thận đến các tĩnh mạch tinh cũng làm ứ đọng tĩnh mạch.
Các yếu tố làm gia tăng lý do này có thể kể đến như:
- Nhiệt độ ở bìu và tại tinh hoàn bị gia tăng đột biến
- Đàn ông thường xuyên đứng lâu, ngồi lâu 1 chỗ, ít vận động
- Do phái mạnh gặp những vấn đề về mạch máu hoặc hệ thống van tĩnh mạch…
Vài ba đàn ông trên 40 tuổi có thể bị một khối u của thận tiến triển, làm gia tăng áp lực lên tĩnh mạch nhỏ hơn trong bìu cũng gây giãn tĩnh mạch thừng tinh. Dù thế, trường hợp này thường hiếm gặp và không thường gặp.
Triệu chứng giãn tĩnh mạch thừng tinh tại đàn ông
Nam giới lúc mới nhiễm bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh thường không có những dấu hiệu rõ ràng nhất là ở thời kỳ mới mắc. Với đàn ông bị giãn tĩnh mạch tinh hoàn muộn những triệu chứng sẽ rõ ràng hơn. Bạn có thể nhận ra các triệu chứng này thông qua những thời kỳ, biến chuyển bệnh như sau:
Giãn tĩnh mạch thừng tinh độ 0
Đây được đánh giá là thời kỳ đầu của bệnh, thường sẽ không có triệu chứng lâm sàng. Người bệnh có thể phát hiện bệnh khi tiến hành khám định kỳ, chụp mạch máu, siêu âm tại vùng kín hoặc tiến hành những phương pháp chẩn đoán chuyên sâu khác.
Thời điểm thăm khám những bác sỹ có thể phát hiện tình trạng trào ngược của đám rối tĩnh mạch trong thừng tinh.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh độ 1
Người bệnh có thể thấy được búi tĩnh mạch ở bìu bị giãn, tuy thế cần làm các xét nghiệm Valsalva. Khi nằm những tĩnh mạch không giãn, nhưng lúc đứng sẽ co giãn và lan ra các vị trí khu trú khác.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh độ 2
Tại thời kỳ này các triệu chứng sẽ rõ ràng hơn, người bệnh có thể sờ thấy có những búi tĩnh mạch tại bìu nhất là thời điểm đứng thẳng. Lúc nằm các tĩnh mạch không giãn, nhưng khi đứng sẽ co giãn và lan ra cả cực trên và cực dưới tinh hoàn.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh độ 3
Thời kỳ này cũng tương tự như độ 2 nhưng không chỉ sờ thấy mà còn quan sát những tĩnh mạch bị giãn bằng mắt thường. Quan sát sẽ thấy có hiện tượng giãn và dòng trào ngược lúc làm xét nghiệm Valsalva tại tư thế nằm.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh độ 4
Người bệnh có thể quan sát được các búi tĩnh mạch bị giãn, các đường giãn ngoằn nghèo ở lớp da bìu kể cả thời điểm đứng hoặc nằm. Vì vậy có thể chỉ cần chẩn đoán mà không cần làm nghiệm pháp Valsava.
Tốt nhất thời điểm thấy có dấu hiệu căng tức, nặng tại vùng bìu nhất là lúc đứng hoặc ngồi lâu, những búi tĩnh mạch tại bìu bị giãn và tăng lên thì bạn nên sớm thăm khám bác sĩ chuyên nam khoa để được chẩn đoán và điều trị.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh có nguy hiểm không?
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là căn bệnh nguy hại, chúng không thể tự khỏi vì các tĩnh mạch bị giãn thì không phục hồi được. Nếu không được điều trị trị tình trạng này có thể dẫn tới những biến chứng nguy hiểm:
- Làm giảm khả năng sinh sản: lúc tĩnh mạch thừng tinh bị giãn sẽ làm máu ứ đọng ở tĩnh mạch do vậy làm tăng nhiệt độ trong bìu. Nếu để lâu có thể làm giảm số lượng và chất lượng tinh trùng, tác hại tới khả năng làm cha.
- Tinh hoàn nhỏ: đây là hậu quả khi thừng tinh giãn tại nam giới trong độ tuổi thiếu niên, tinh hoàn giãn sẽ không thể phát triển bình thường do đó làm giảm nguy cơ sinh sản sau này.
- Làm suy thoái sợi cơ da bìu: giãn tĩnh mạch thừng tinh sẽ dẫn đến tình trạng thiếu oxy nên sợi cơ da bìu sẽ bị tác hại, giảm khả năng tình dục.
- Nguy cơ bị teo tinh hoàn: hay còn gọi là tinh hoàn co rút, thời điểm này các ống sinh tinh tại tinh hoàn bị tổn thương, tinh hoàn sẽ bị teo, quan sát sẽ thấy nhỏ và trở nên mềm hơn.
- Mất cân bằng nội tiết tố testosterone: điều này là bởi lúc những tế bào phản ứng gia tăng áp lực lúc lưu thông máu không thuận lợi, nồng độ hormone luteinizing (LH) tăng cao hơn.
Mặc dù tỉ lệ giãn tĩnh mạch thừng tinh với vô sinh thường không cao, 80% phái mạnh mắc căn bệnh này vẫn có thể có thai mà không cần can thiệp y tế. Tuy vậy, căn bệnh này sẽ làm giảm khả năng sản sinh ra testosterone gây khó chịu ở bìu.
Chẩn đoán bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh bằng cách nào?
Ở thời kỳ đầu người bệnh thường khó có thể phát hiện được có nhiễm bệnh giãn tĩnh mạch thừng tinh hay không mà cần tới sự trợ giúp của những bác sĩ chuyên môn. Dựa vào những dấu hiệu khác thường những thầy thuốc có thể chỉ ra những chỉ định hợp lý để chẩn đoán bệnh.
Siêu âm Doppler màu
Phương pháp này được chỉ định lúc có triệu chứng gợi ý mang đến kết quả chuẩn xác, giá thành rẻ, dễ tiến hành và độ đặc hiệu cao. Các bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm Doppler màu cuống tĩnh mạch tinh hoàn, bình thường khẩu kính tĩnh mạch tinh dưới 2mm.
Nếu kết quả cho thấy có ít nhất 1 tĩnh mạch trong đám rối tĩnh mạch đường kính hơn 2mm sẽ khiến tĩnh mạch sưng tấy, đặc biệt khi người bệnh đứng dậy. Nếu đường kính tĩnh mạch có kích thước lớn hơn 2,5mm thì sẽ được chẩn đoán là giãn. Lúc này sẽ được kết hợp làm liệu pháp Valsalva để đánh giá.
Siêu âm ổ bụng và chụp cắt lớp vi tính ổ bụng
Đây là những chỉ định chẩn đoán cần thiết nhằm loại trừ nguyên nhân thứ phát do những khối u sau phúc mạc hay nằm tại tiểu khu chèn ép. Thời điểm siêu âm ổ bụng sẽ cho kết quả phân độ giãn tĩnh mạch tinh và phân độ giãn tĩnh mạch tinh trên lâm sàng.
Ngoài những chỉ định này, các thầy thuốc có thể chỉ định nam giới làm thêm những xét nghiệm khác để chẩn đoán tình trạng bệnh. Bạn cần tiến hành đầy đủ theo những chỉ định này để có kết quả chuẩn xác nhất.
Phương pháp chữa trị giãn tĩnh mạch thừng tinh hiệu lực
Để trị giãn tĩnh mạch thừng tinh công hiệu cần dựa vào kết quả thăm khám, chẩn đoán tình trạng bệnh đang tại mức độ nào. Với những trường hợp bệnh nhẹ , các bác sĩ có thể chỉ định trị nội khoa, các trường hợp bệnh nặng có thể sẽ cần phẫu thuật.
Thời nay có nhiều phương pháp mổ khi tĩnh mạch thừng tinh bị giãn như:
- Phẫu thuật nội soi ổ bụng để thắt tĩnh mạch thừng tinh trong
- Mổ thông thường qua những con đường bẹn bìu
- Phẫu thuật vi phẫu qua con đường bẹn
- Làm tắc các mạch can thiệp bằng bóng hay vòng xoắn…
Trong những phương pháp này thì mổ vi phẫu được sử dụng khá thường gặp. Đây là hình thức mổ bằng kính hiển vi được đánh giá mang đến công hiệu cao, ít ảnh hưởng và đảm bảo an toàn. Thế nhưng, phương pháp này thường có chi phí khác cao
Kết quả sau mổ giãn tĩnh mạch thừng tinh, mật độ tinh trùng của người bệnh được cải thiện đáng kể. Có khoảng 21 đến 55% bệnh nhân không có tinh trùng trước lúc mổ thì sau mổ sẽ có tinh trùng trong tinh dịch, có 21% nam giới sau mổ có thể sinh con tự nhiên.
Cách phòng tránh giãn tĩnh mạch thừng tinh
Giãn tĩnh mạch thừng tinh sau lúc mổ vẫn có khả năng sẽ bị tái phát rất cao. Vì thế, phái mạnh cần có những phương pháp phòng tránh tác dụng tốt cho bản thân bằng các phương pháp sau đây:
- Thường xuyên vệ sinh vùng kín sạch sẽ để hạn chế nguy cơ mắc phải bệnh
- Không nên mặc quần lót quá chất hoặc quần lót được làm bằng chất liệu nilon cứng sẽ làm ứ đọng mồ hôi
- Giảm thiểu tắm nước nóng hoặc ngâm mình trong nước nóng sẽ làm những tĩnh mạch bị giãn nở, khiến các tình trạng bệnh trầm trọng hơn
- Tránh nâng những vật nặng sẽ khiến làm gia tăng áp lực gây giãn tĩnh mạch tại tinh hoàn
- Tiến hành khám sức khỏe định kỳ để sớm phát hiện tình trạng của bệnh.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh là tình trạng bệnh cần được khám và chữa trị trị sớm để tránh tác động đến khả năng sinh sản. Nếu bạn thấy những tĩnh mạch tinh hoàn giãn to, ngoằn ngoèo, tinh hoàn teo nhỏ hoặc gặp những vấn đề khác thường tại tinh dịch hãy liên hệ các thầy thuốc chuyên môn để được trợ giúp.