Tăng huyết áp là nguyên do phổ biến gây suy thận mạn, bên cạnh đó, suy thận mạn tác động ngược lại gây tăng huyết áp, tạo thành vòng tuần hoàn khép kín.
Huyết áp là áp lực của quá trình bơm và tuần hoàn máu nguy hiểm lên thành mạch máu. Huyết áp có thể tăng và giảm trong suốt cả ngày nhưng trường hợp huyết áp ở mức cao trong thời gian dài sẽ tổn thương tim và gây ra các vướng mắc sức khỏe khác biệt. Huyết áp cao là lúc huyết áp cao hơn 140/90 mmHg.
Thận là cơ quan chịu trách nhiệm lọc máu và đào thải những chất cặn bã chảy ngoại trừ thông qua nước tiểu; điều hòa thể tích máu, hòa tan các chất trong máu, tự chủ nồng độ pH của các dịch ngoại bào. Khi nhiệm vụ thận suy giảm, các độc tố đừng nên đào thải hoàn toàn, gây ứ đọng trong cơ thể, dẫn tới nhiễm khuẩn đường tiết niệu, thận hư cấp và mạn tính.
Huyết áp và thận có sự liên quan mật thiết. Ảnh: Shutterstock
Chuyên gia CKII Đinh Cẩm Tú – Khoa Thận nhân tạo, Trung tâm Tiết niệu Thận học, Phòng khám Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết thời gian huyết áp cao sẽ gây co thắt và thu hẹp những mạch máu trong cơ thể, nhắc cả tại thận, dẫn tới giảm lưu lượng máu và khiến cho thận không hoạt động tốt. Thời điểm này, thận không thể loại bỏ hoàn toàn các tạp chất và chất lỏng dư thừa ra khỏi cơ thể. Lúc lượng chất lỏng dư thừa gia tăng trong mạch máu sẽ khiến tăng huyết áp. Quá trình này hình thành một vòng tuần hoàn, không ngừng gây tổn thương và dẫn đến thận yếu mạn tính. Theo Trung tâm kiềm chế và phòng ngừa dịch bệnh Mỹ (CDC), huyết áp cao là nguyên do trang bị hai gây thận hư tại Mỹ sau bệnh tiểu đường.
Trong hầu hết các ví như, bệnh thận tại giai đoạn đầu và huyết áp cao đều không có triệu chứng rõ rệt. Thời điểm bệnh thận lớn mạnh nặng, thận không thể loại bỏ chất lỏng và muối tinh được nữa, sẽ xuất hiện tình trạng phù nề. Phù thường xảy chảy ở chân, bàn chân, mắt cá chân, hiếm gặp ở tay hoặc mặt. Bên cạnh chảy, người bệnh còn cảm thấy ngán ăn, buồn nôn, mệt mỏi, đau đầu, khó thở, khó thường gặp, tăng hoặc giảm đi tè, ngứa hoặc tê toàn thân, da khô hoặc sạm đen, sụt cân, chuột rút…
Giảm muối tinh là lời khuyên hàng đầu trong tự chủ huyết áp. Ảnh: Shutterstock
Bác sỹ Cẩm Tú cho biết, việc tổn thương thận do tăng huyết áp xảy ra lặng thầm trong phổ biến năm, thậm chí, lúc đã biến chuyển sang suy thận thì các biểu hiện cũng rất mờ nhạt. Vì vậy, để kiềm chế tốt cả hai tình trạng này, ngăn ngừa hoặc khiến cho trễ sự biến chuyển của bệnh thận do huyết áp cao, người bệnh buộc phải sớm tiến hành thói quen sống hợp lý, bao gồm:
Tuân thủ chế độ ăn uống lành mạnh, ăn ít muối tinh là một trong các tiêu chí lớn nhất kiểm soát huyết áp. Ngoài chảy, người bệnh còn nên lưu ý làm giảm các loại món ăn đa dạng chất béo và protein, tăng cường chất xơ, sữa chua, cá hồi…
Hoạt động thể chất thường xuyên, duy trì cân nặng hợp lý giúp khiến cho giảm huyết áp và tác hại mắc các câu hỏi sức khỏe khác biệt. Theo đó, người bệnh phải duy trì tập thể dục thể thao tối thiểu 150 phút mỗi tuần, với những hoạt động như đi bộ, bơi lội, đạp xe… Đối với cân nặng, người bệnh bắt buộc kiềm chế chỉ số khối cơ thể BMI ở mức dưới 25. Chỉ số BMI được tính theo công thức: cân nặng (kg) chia cho bình phương của chiều cao (m).
Buộc phải bỏ hút thuốc vì thuốc lá có thể làm hỏng các mạch máu, tăng hiểm nguy nhiễm bệnh huyết áp cao và làm trầm trọng thêm các thắc mắc sức khỏe liên quan tới huyết áp cao.
Quản lý lo lắng giúp tăng cường sức khỏe tổng thể, trong đó có tự chủ huyết áp và các bệnh lý liên quan đến thận.
Chuyên gia Cẩm Tú chia sẻ thêm, thuốc giảm huyết áp cũng có thể khiến trễ đáng nhắc sự tiến triển của bệnh thận. Hai loại thuốc hạ huyết áp thường được chỉ định là thuốc ức chế men chuyển (ACE) và thuốc chẹn thụ thể angiotensin (ARB). Hai loại thuốc này giúp hạ huyết áp, thông qua đó khiến cho chậm sự biến chuyển của bệnh thận. Tùy tình hình cụ thể của bệnh nhân, thầy thuốc có thể chỉ định thêm các loại thuốc khác.
Phi Hồng