Ngứa da là một trong những triệu chứng có thể gặp phải tại người mắc căn bệnh thận mạn tính, thường là thời kỳ 4 và 5.
Tại người mắc căn bệnh thận mạn tính (CKD) thời kỳ cuối, thận không thể loại bỏ chất thải ra khỏi cơ thể và có thể gây ngứa da. Ngứa có thể bắt đầu xuất hiện cục bộ tại một vài cơ quan như ngực, mặt và tay chân, hoặc bất kỳ cơ quan nào trên cơ thể. Tình trạng ngứa tiến triển toàn bộ trên người được gọi là ngứa phát ban.
Ban đầu, người mắc căn bệnh thận thời kỳ cuối xuất hiện những nốt nhọt nhỏ, hình vòm và siêu ngứa. Những nốt phát ban tạo thành luôn và đôi lúc liên kết với nhau tạo thành những mảng gồ ghề, nổi trên bề mặt da. Triệu chứng ngứa này thường xảy ra tại những người có cơ địa da khô, cấu trúc da và màng khô không thông thường. Họ có thể nhận thấy tương tự với kiến bò ngay dưới da, làn da trở thành thô ráp, đóng vảy, nứt nẻ, rất không dễ chịu.
Ngứa da là một triệu chứng cảnh báo căn bệnh thận biến chuyển tới thời kỳ cuối. Ảnh: Shutterstock
Tại những người đang chạy thận nhân tạo cũng có thể gặp phải tình trạng ngứa không kiểm soát. Ngứa tác động tới người căn bệnh theo những cách khác biệt nhau, có thể xuất hiện luôn hoặc tần suất ít hơn. Ngứa có xu thế tác động tới cả hai bên của cơ thể cùng một lúc. Người căn bệnh thường bị ngứa về đêm, tác động tới giấc ngủ và trở thành mỏi mệt vào ngày hôm sau, tác động nghiêm trọng tới tới tâm trạng và cuộc sống. Thời gian không tự chủ và gãi mạnh, những vết ngứa có thể bị ra máu làm tăng nguy cơ viêm.
Ngứa da do căn bệnh thận mạn tính biến chuyển không dễ điều trị. Tuy nhiên, chuyên gia chuyên môn có thể đề xuất những mẹo sử dụng thuốc dạng bôi, uống để giúp giảm mức độ ngứa. Nhìn chung, ngứa liên quan tới CKD thường được điều trị bằng những loại thuốc như:
Gabapentin hoặc pregabalin: Đây đều là những loại thuốc tránh co giật có thể làm giảm ngứa bằng cách tác động tới những thần kinh. Người căn bệnh có thể gặp những tác dụng phụ sau lúc sử dụng thuốc như buồn ngủ và chóng mặt nên liều lượng phải được theo dõi kỹ càng.
Sertraline: Đây là một loại chất tránh trầm cảm được gọi là chất ức chế tái hấp thu serotonin có lựa lọc (SSRI). Thuốc có thể làm giảm ngứa nhưng không có tác dụng ngay, người căn bệnh nhất thiết phải chờ đợi mới có kết quả.
Thuốc kháng histamine đường uống: Loại này thường được sử dụng để trị ngứa. Tuy nhiên, cơ chế gây ngứa liên quan tới căn bệnh thận khác biệt với ngứa do dị ứng và vì thế thuốc kháng histamine thường không công hiệu. Nếu có sự chỉ định sử dụng thuốc từ chuyên gia thì người căn bệnh nên tuân thủ. Những thuốc này có thể gây nhận thấy mỏi mệt vì vậy nên uống trước lúc đi ngủ, tránh sử dụng nếu có ý định lái xe hoặc vận hành máy móc.
Ngoài những mẹo trên, ngứa do căn bệnh thận biến chuyển có thể được khắc phục nhờ những liệu pháp tại chỗ như sử dụng kem bôi có chứa capsaicin, tacrolimus, corticosteroid, chất làm mềm da, tinh dầu bạc hà… trên những khu bị ngứa. Người căn bệnh cũng có thể đặt một túi đá hoặc khăn ướt lạnh lên vùng da bị ngứa trong 5-10 phút để giảm triệu chứng, hoặc thử tắm bằng bột yến mạch…
Đi kèm với đó, người căn bệnh nhất thiết phải ghi nhớ luôn sử dụng nước nóng lúc tắm, lựa những mỹ phẩm không mùi (như sữa tắm, xà phòng, kem dưỡng da), mặc quần áo cotton rộng rãi, tránh tại trong môi trường quá khô…
Bảo Bảo (Theo Healthline)