Những triệu chứng ngoài da điển hình của bịnh đậu mùa khỉ là mẩn đỏ, mụn nhọt nước, mụn nhọt mủ kèm sưng tấy hạch bạch huyết.
Theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), những quốc gia nên ứng phó dịch đậu mùa khỉ với mục tiêu phòng tránh virus lây lan từ người sang người, đặc thù là trong nhóm nguy cơ cao, gồm cả nam và nữ “lâm trận” đồng giới.
Tuy nhiên, những chuyên gia cho rằng mối quan tâm ngoài việc nên giới hạn tại người dễ mắc bịnh. Theo Học viện Da liễu Mỹ, người từng tiếp xúc sắp với nguồn lây cũng có thể mắc đậu mùa khỉ. Cụ thể, quần áo, ga gối, khăn mặt hoặc vật dụng khác biệt như dụng cụ ăn/bát đĩa bị viêm virus cũng có thể là nguồn lây cho người khác biệt.
Bệnh lý có dấu hiệu cụ thể trên da, hầu như là mẩn đỏ và mụn nhọt nước, song có thể bị nhầm lẫn với vài ba loại bịnh ngoài da khác biệt.
Những chuyên gia đã nêu ra đặc điểm cụ thể của đậu mùa khỉ trên da.
Mụn nhọt mủ có mẩn đỏ xung quanh
Triệu chứng điển hình của bịnh đậu mùa khỉ là những tổn thương tương tự với mụn nhọt nhọt. Thứ nhất, người bịnh sẽ phát ban ngoài da. Sau đó, vết phát ban biến chuyển thành mụn nhọt mủ, mụn nhọt nước và cuối cùng đóng vẩy.
Theo Viện Da liễu Mỹ, phát ban có thể tại bất cứ đâu, kể cả mặt và tứ chi. Tiến sĩ Christine Ko, Khoa Da liễu tại Đại học Yale, cho biết những nốt đậu mùa khỉ tại thời kỳ đầu có thể tương tự với mụn nhọt mủ với mẩn đỏ xung quanh.
Ngoài ra, người bịnh còn bị phát ban đỏ tại cơ quan sinh dục hoặc bẹn. Phát ban cũng có thể tương tự với “vết sưng tấy dưới da, có mẩn đỏ kèm theo”.
Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bịnh (CDC) Mỹ, bịnh đậu mùa khỉ kéo dài từ hai tới 4 tuần. Tất cả người có thể lây viêm cho tới lúc vết phát ban lành hoàn toàn, cơ thể xuất hiện lớp da mới.
Phát ban kèm sưng hạch bạch huyết
Đặc điểm khác biệt để phân biệt đậu mùa khỉ với bịnh do virus khác biệt là tình trạng sưng tấy hạch bạch huyết, gây mệt mỏi.
Những hạch bạch huyết trở thành to hơn, thường là vào thời điểm người bịnh bị sốt. Hạch nổi vài ngày trước lúc xuất hiện triệu chứng phát ban.
“Vùng bẹn hoặc cơ quan sinh dục bị sưng đỏ kèm có cảm giác đau. Dó chủ yếu là những hạch bạch huyết, có thể liên quan tới đậu mùa khỉ, đặc thù là lúc người bịnh có thêm triệu chứng đau trực tràng”, tiến sĩ Ko cho biết.
Warren Heymann, giáo sư y khoa và nhi khoa, Trưởng Khoa Da liễu tại Trường Y Cooper, khuyến cáo tất cả người xét nghiệm những triệu chứng ngoài da trước lúc “lâm trận” nếu từng tiếp xúc với người bịnh đậu mùa khỉ.
Mụn nhọt rộp trên tay một người bịnh mắc đậu mùa khỉ. Ảnh: Insider
Vết phát ban trước tiên xuất hiện tại nhiều cơ quan
Theo những mô tả ban đầu, nhiều người bịnh nhận ra bị đậu mùa khỉ từ một vết phát ban tại vùng bẹn. Tuy nhiên, những chuyên gia cảnh báo đây là loại virus lây lan toàn thân. Những triệu chứng ngoài da có thể dấu hiệu tại bất cứ đâu, kể cả mắt.
Tiến sĩ Ko cho biết những bác sỹ da liễu vẫn đang tìm hiểu về cơ chế dấu hiệu của đậu mùa khỉ trên da, bao gồm những vết phát ban khác biệt nhau và triệu chứng liên quan. Tuy nhiên, điều làm cho bà ngạc nhiên là mụn nhọt nước có thể lan rất nhanh.
“Nếu bạn nổi mụn nhọt nước, đặc thù là mụn nhọt nước căng bóng hoặc mụn nhọt mủ và chúng lan ra toàn thân, hãy đi thăm khám vì có thể bạn đã viêm đậu mùa khỉ”, bà nói.
Những triệu chứng dễ nhầm lẫn với đậu mùa khỉ
Những chuyên gia đã nêu ra vài ba tình trạng dễ nhầm lẫn với đậu mùa khỉ.
Thứ nhất là hiện tượng chốc lở. Đây là bịnh viêm ngoài da do vi khuẩn, kèm mụn nhọt nước đóng vảy trên kia. Tiếp theo là tình trạng viêm nấm, làm cho da phồng rộp. Viêm nhiễm nấm thường gây ra những phát ban có vảy màu hồng, đôi lúc làm cho da phồng rộp.
Bệnh lý giang mai cũng dễ nhầm lẫn với đậu mùa khỉ, bởi những vết phát ban có hình dạng khá tương tự.
Những loại bịnh từ virus khác biệt như herpes, varicella (virus thủy đậu), bịnh tay chân miệng đều là những loại bịnh thường gặp có vết phát ban tương tự với đậu mùa khỉ.
Thục Linh (Theo GMA)