Ngày 26/7, Hội đồng chuyên môn Bộ Y tế họp nghiệm thu Hướng dẫn Chẩn đoán và điều trị đậu mùa khỉ tại người, với 4 thời kỳ diễn tiến bịnh lý.
Tiến sĩ Nguyễn Trọng Khoa, Phó Cục trưởng Quản lý thăm Thăm khám trị bịnh lý, Bộ Y tế, cho biết từ thực tế những trường hợp bịnh lý trên thế giới và hướng dẫn của Tổ chức Y tế thế giới (WHO) hoặc những tổ chức uy tín không tương tự, những chuyên gia xác định có 4 thời kỳ bịnh lý đậu mùa khỉ.
Cụ thể, giai đoạn ủ bịnh lý kéo dài 6-13 ngày (dao động 5-21 ngày), người viêm không có triệu chứng và không có thể lây viêm.
tại thời kỳ khởi phát (một-5 ngày), những triệu chứng Hầu hết là sốt và nổi hạch ngoại vi toàn thân. Kèm theo người bịnh lý có thể có dấu hiệu đau đầu, mỏi mệt, ớn lạnh, đau họng, đau cơ. Virus có thể lây sang người không tương tự từ thời kỳ này.
Với thời kỳ toàn phát, người bịnh lý xuất hiện những ban trên da, thường gặp sau thời điểm sốt một-3 ngày. Phát ban có xu thế ly tâm, có Rất nhiều trên mặt, lòng bàn tay, lòng bàn chân, có thể tại miệng, mắt, cơ quan sinh dục. Kích thước tổn thương da được xác định trung bình 0,5-một cm. Số lượng tổn thương da từ vài nốt cho tới dày đặc. Trường hợp nghiêm trọng, những tổn thương có thể liên kết với nhau thành mảng tổn thương da to.
Trong thời kỳ hồi phục, những triệu chứng có thể kéo dài từ 2 tới 4 tuần rồi tự khỏi. Người bịnh lý hết những triệu chứng lâm sàng, những sẹo trên da có thể nguy cơ tới thẩm mỹ và không còn nguy cơ lây viêm cho người không tương tự.
những chuyên gia chia người bịnh lý đậu mùa khỉ thành 3 thể: Không triệu chứng, nhẹ và nặng. Trong đó, với thể nhẹ, những triệu chứng thường hết sau 2-4 tuần mà không nhất thiết phải bất kỳ mẹo điều trị đặc hiệu nào. tại thể nặng, bịnh lý thường gặp trên nhóm nguy cơ cao (phụ nữ có em nhỏ, người cao tuổi, trẻ em, người mắc bịnh lý lý nền, suy giảm miễn dịch…), có thể dẫn tới tử vong, thường từ tuần thứ hai của bịnh lý. người bịnh lý thể này bị viêm viêm da, viêm phổi, viêm não hoặc viêm viêm huyết.
những ống nghiệm dán nhãn virus đậu mùa khỉ được đánh dấu kết quả xét nghiệm dương tính và âm tính. Ảnh: Reuters
Bộ Y tế cũng ghi nhận 5 dấu hiệu Nguy hiểm của bịnh lý, chuyển thể nặng gồm: Giảm thị lực; giảm ý thức, hôn mê, co giật; suy hô hấp; ra máu, giảm số lượng nước tiểu; những dấu hiệu viêm viêm huyết và sốc viêm viêm. Từ đó Bộ đưa ra quy trình điều trị “cá thể hóa”, tức tùy thuộc tình trạng từng người bịnh lý. quy trình này sẽ được Bộ Y tế ban hành trong thời gian tới.
tại thể nhẹ, người bịnh lý được hạ sốt, giảm đau, giúp đỡ tổn thương da, mắt, miệng, bảo đảm dinh dưỡng, cân bằng điện giải. chuyên gia theo dõi và nhận thấy sớm những biến chứng nếu có: Viêm phổi, viêm viêm da, viêm viêm huyết, viêm não… điều trị tại khoa hồi sức tại buồng cách ly. Với thể nặng, người bịnh lý điều trị biến chứng tại buồng cách ly khoa hồi sức.
Về việc xét nghiệm chẩn đoán ca bịnh lý, những chuyên gia và nhà khoa học tại cuộc họp cho rằng xét nghiệm sinh học phân tử (PCR hoặc tương đương) với những bịnh lý phẩm dịch hầu họng (thời kỳ khởi phát), dịch nốt phỏng (thời kỳ toàn phát) là mẹo hữu hiệu.
WHO vừa tuyên bố bịnh lý đậu mùa khỉ là tình trạng y tế khẩn cấp toàn cầu, tương tự với bịnh lý Covid-19 hơn hai năm qua. Hiện 75 quốc gia đã ghi nhận hơn 16.000 người mắc đậu mùa khỉ, 5 ca tử vong. Những quốc gia xung quanh Việt Nam như Campuchia, Thái Lan… cũng đã ghi nhận người bịnh lý. Vì vậy, ông Khoa đánh giá nguy cơ bịnh lý đậu mùa khỉ xâm nhập Việt Nam là rất cao.
“Việt Nam chưa ghi nhận ca bịnh lý nhưng nhất thiết phải ban hành ngay hướng dẫn chẩn đoán, điều trị để nhận thấy sớm những ca thứ nhất, sẵn sàng phương án điều trị, phòng ngừa nguy cơ diễn biến thành dịch”, ông Khoa nói.
Trong cuộc gặp báo chí chiều 26/7, đại diện WHO tại Việt Nam nhận định hiện tại nguy cơ đậu mùa khỉ xâm nhập nước ta “tại mức thấp tới trung bình”, nhưng khuyến cáo Chính phủ nhất thiết phải hành động ngay để không nên rủi ro.