Ung thư cổ tử cung hiện là một trong số căn bệnh thường gặp hàng đầu gặp tại phụ nữ Việt Nam. Mỗi năm tại Việt Nam ghi nhận khoảng 6000 nghìn con gái mắc ung thư cổ tử cung trong đó có hơn 1 nửa bị tử vong. Năm 2018, Việt Nam có 4.200 ca mắc mới trong đó có 2.400 trường hợp bị tử vong, phần nhiều chị em mắc căn bệnh này đều tới khám và chữa bệnh thời điểm đã tại thời kỳ muộn dẫn tới việc trị gặp nhiều phức tạp. Vậy ung thư cổ tử cung là gì, phương pháp nào khắc phục hiệu lực?
Ung thư cổ tử cung là như nào?
Cổ tử cung là bộ phận rất quan trọng quyết định tới quá trình sinh sản cũng như khả năng sinh lý bình thường ở nữ giới. Do thế, thời điểm mắc ung thư cổ tử cung sẽ biến chứng trực tiếp đến khả năng sinh sản cũng như chức năng sinh lý. Ngày nay, căn bệnh này có tỉ lệ tử vong cao nhất trong số những căn bệnh ung thư tại con gái.
Cổ tử cung thuộc tử cung, đây là bộ phận nối tiếp giữa âm đạo với tử cung và được bao phủ lớp mô mỏng gồm nhiều tế bào. Bệnh ung thư cổ tử cung xuất hiện lúc những tế bào tại cổ tử cung tiến triển không bình thường và không kiểm soát. Các tế bào thời điểm phát triển nhanh chóng sẽ làm hình thành nên những khối u tại trong cổ tử cung.
Theo thống kê, trung bình mỗi ngày ở Việt Nam có 14 nữ giới mắc bệnh ung thư cổ tử cung trong đó có khoảng 7 người tử vong. Các biểu hiện của căn bệnh này rất dễ nhầm lẫn với những bệnh sản phụ khoa khác, do vậy nhiều chị em chủ quan không đi khám. Đến lúc đi khám thì bệnh đã chuyển sang thời kỳ nặng với nhiều ảnh hưởng hiểm nguy.
Phát hiện biểu hiện ung thư cổ tử cung sớm
Dấu hiệu ung thư cổ tử cung thường dễ bị nhầm lẫn với những bệnh sản phụ khoa thông thường hơn nữa những tế bào gây bệnh thường phát triển âm ỉ trong thời gian dài thậm chí khoảng vài năm. Trong thời gian này, các tế bào cổ tử cung sẽ có sự thay đổi lạ thường do nhiễm virus HPV hoặc do thay đổi môi trường “cô bé” nên càng khó nhận ra.
Bệnh ung thư ở cổ tử cung được chia làm 3 giai đoạn, trong đó nếu mắc ung thư cổ tử cung ở giai đoạn đầu thường chị em sẽ khó nhận ra. Những biểu hiện ung thư cổ tử cung mà bạn có thể gặp phải bao gồm:
- Chảy máu âm đạo lạ thường: Khi thấy “cô bé” có dấu hiệu chảy máu âm hộ ở những ngày không phải là chu kỳ kinh nguyệt, có thể là giữa chu kỳ kinh nguyệt. Thế nhưng, mức độ chảy máu sẽ khác nhau tùy thể trạng của mỗi chị em. Đa phần chị em đều không rõ nguyên nhân vì đâu lại bị chảy máu.
- Dịch tiết “cô bé” lạ thường: thông thường dịch tiết “cô bé” sẽ có màu trắng trong nhưng nếu mắc căn bệnh này sẽ thấy dịch tiết âm hộ ra nhiều khác thường, có thể màu sắc lạ như màu vàng, màu xanh hoặc có thể lẫn máu. Ngoài ra chị em có thể thấy có mùi hôi không dễ chịu tại vùng kín.
- Đau sau thời điểm làm chuyện vợ chồng: đây là triệu chứng do rất nhiều căn nguyên nhưng không thể bỏ qua bệnh ung thư cổ tử cung. Bạn có thể thấy đau sau khi làm chuyện vợ chồng kèm theo biểu hiện chảy máu.
- Chu kỳ kinh nguyệt bất thường: triệu chứng bệnh ung thư cổ tử cung giai đoạn đầu sẽ khiến bạn gặp phải tình trạng chu kỳ kinh nguyệt bị tác động. Điều này là do các tế bào ung thư ảnh hưởng đến sự hình thành và tiến triển rụng trứng, làm mất cân bằng lượng hormone do đó chu kỳ kinh nguyệt sẽ đừng nên bình thường. Chị em có thể thấy triệu chứng bị trễ kinh, kinh nguyệt có màu sắc không bình thường.
- Thay đổi thói quen đi giải: việc thay đổi thói quen thường xuyên như tiểu gấp, tiểu rắt có thể liên quan tới những căn bệnh khác nhau như: viêm bàng quang, viêm nhiễm ở đường tiểu… tuy thế bệnh ung thư tại cổ tử cung cũng có thể dẫn đến triệu chứng này. Nếu bạn thấy tình trạng này ngày càng tồi tệ thì cần đi khám những bác sỹ chuyên môn.
- Thiếu máu: Tác nhân xuất hiện tình trạng này là do khi mắc bệnh tế bào hồng cầu bị giảm và thay bằng tế bào bạch cầu. Nếu bị thiếu máu bạn sẽ thấy mỏi mệt, cạn kiệt năng lượng, mất cảm thấy ngon miệng, choáng váng…
- Đau xương chậu, đau lưng dưới: đây thường là dấu hiệu ung thư cổ tử cung tại giai đoạn bệnh đã nặng vì các tế bào ung thư đã lan rộng ra vùng xương chậu. Tình trạng này có thể không liên quan đến kỳ kinh mà xuất hiện thời điểm đi tè thì bạn cần hết sức lưu ý.
Các biểu hiện ung thư cổ tử cung thường sẽ thay đổi tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe bệnh cũng như diễn biến của bệnh tại thời kỳ nào. Để đảm bảo an toàn và tác dụng tốt bạn nên có biện pháp khám sức khỏe định kỳ để được kiểm soát bệnh.
Căn nguyên gây ung thư cổ tử cung ở phụ nữ
Trong những năm vừa rồi, các nhà khoa học đã đưa ra mối liên quan giữa bệnh ung thư cổ tử cung và virus gây bệnh HPV (human papillomavirus). Trong đó, gần 99% chị em bị mắc ung thư cổ tử cung đều có liên quan tới nhiễm virus HPV trước đây.
Virus HPV có hơn 140 tuýp trong đó có hơn 40 tuýp là tác nhân gây các bệnh tại cơ quan sinh dục ở con gái. Loại virus gây bệnh tử cung tại đàn bà nguy hại nhất là virus HPV 16 và 18. Những yếu tố làm xuất hiện loại virus này có thể kể đến như:
- “Giao hoan” với nhiều người: Nếu 1 nữ giới có nhiều hơn 7 bạn tình trong đời hoặc 2 “đối tác” trong vòng 1 năm thì nguy cơ nhiễm HPV sẽ tăng lên. Ngoài ra những trường hợp làm chuyện vợ chồng quá sớm, vẫn đang tại độ tuổi vị thành niên cũng là nguyên nhân khiến những tế bào mô cổ tử cung bị ảnh hưởng và gây tổn thương
- Có thai sớm và có bầu rất nhiều lần: việc sinh con trước 17 tuổi thời điểm cơ quan sinh dục chưa phát triển hoàn thiện cũng có thể gây những tổn thương cho vị trí này. Ngoài ra, những mẹ bầu từ 4 lần có nguy cơ mắc bệnh cao hơn người khác.
- Hút thuốc lá: trong thuốc lá có chứa chất nicotine – chất này có thể làm suy giảm hệ miễn dịch, làm tăng quá trình stress oxy hóa, điều này sẽ làm mất cân bằng những gen bởi vậy làm tăng nguy cơ ung thư.
- Hễ miễn dịch bị suy giảm: hệ miễn dịch có vai trò rất quan trọng giúp ngăn chặn ung thư
Ngoài những yếu tố trên đây, ung thư cổ tử cung còn có thể gặp nhiều hơn tại những người có thói quen vệ sinh kém, bị nhiễm phải bệnh lạc nội mạc tử cung, nhiễm chlamydia…
Phân loại các thời kỳ bệnh ung thư cổ tử cung
Bệnh ung thư cổ tử cung được phân làm những thời kỳ bệnh, hơn nữa còn có nhiều loại căn bệnh ung thư cổ tử cung. Nếu được phát hiện và chữa trị sớm thì khả năng chữa trị khỏi càng cao.
Các loại ung thư cổ tử cung ngày nay mà chị em có nguy cơ gặp phải như:
- Ung thư tế bào vảy (Squamous cell cancer) chiếm 70 – 80% trường hợp
- Ung thư tuyến (Adenocarcinoma) chiếm hơn 10%
- Ung thư biểu mô (Adenosquamous) chiếm 5% đến 6%
- Ung thư tế tiểu bào (Small cell cancer) chiếm khoảng 3%
- Lymphomas và Sarcomas chiếm khoảng 1%
Mỗi loại ung thư trên lại có các giai đoạn khác nhau, trong đó có 4 giai đoạn chính. Các thời kỳ của bệnh ung thư cổ tử cung bao gồm:
- Giai đoạn 0 (giai đoạn tiền ung thư): Đây là thời kỳ sớm nhất của bệnh, thường chị em sẽ không có biểu hiện rõ rệt. Các tế bào mới sẽ xuất hiện bên trong lớp lót của bề mặt cổ tử cung nhưng chưa ăn sâu xuống các mô chính và chưa có triệu chứng lan rộng sang những bộ phận khác trong cơ thể.
- Giai đoạn 1: các tế bào ung thư đã xâm lấn những mô của cổ tử cung vì vậy người bệnh sẽ cần thiết cắt 1 phần hoặc cắt toàn bộ tử cung. Nếu trong trường hợp phải cắt nhiều mô, chị em có thể sẽ mất cơ hội mang thai vì các sẹo mô có thể làm hẹp cổ tử cung. Nếu giao hợp sẽ làm cản trở quá trình trứng gặp tinh trùng.
- Giai đoạn 2 – 3: thời điểm này các khối ung thư sẽ lan rộng đến âm đạo, các mô quanh cổ tử cung và vùng chậu. Ở thời kỳ này sẽ cần trị bằng xạ trị phối hợp hóa trị, ngoài ra một vài trường hợp có thể sẽ cần cắt bỏ tử cung và buồng trứng kèm với xạ trị và hóa trị. Bệnh ung thư cổ tử cung thời kỳ này không bảo tồn được khả năng sinh sản
- Thời kỳ 4: tại giai đoạn này các khối u ở cổ tử cung đã lan ra bên ngoài vùng chậu, xâm lấn tới những bộ phận khác tại vị trí gần đó như: trực tràng, bàng quang thậm chí cũng có những trường hợp lan rộng ra phổi, gam xương…
Không phải chị em nào cũng bị bệnh ung thư cổ tử cung đầy đủ ở cả 4 thời kỳ. Có nhiều chị em chỉ dừng lại tại giai đoạn 2 hoặc thời kỳ 3. Do đó, chị em nên có kế hoạch thăm khám và thăm khám sức khỏe thường xuyên để sớm phát hiện ung thư cổ tử cung mặt khác có phương pháp can thiệp hợp lý. Lúc bệnh càng chuyển sang giai đoạn nặng thì khả năng chữa trị trị thành công và sự sống càng ít hơn.
Ung thư cổ tử cung có nguy hại không?
Ung thư cổ tử cung là căn bệnh rất hiểm nguy nếu không được thăm khám và chữa trị trị đúng cách. Bệnh càng để lâu sẽ càng biến chuyển nặng, những ảnh hưởng sẽ nguy hại do những khối u xâm lấn dế cơ quan lân cận.
Khi bị bệnh ung thư cổ tử cung người bệnh sẽ đối mặt với những nguy hiểm như:
- Nguy cơ vô sinh – hiếm muộn vì cổ tử cung là nơi trứng và tinh trùng tiến triển. Do vậy nếu trong quá trình chữa trị bạn có chỉ định cắt cổ tử cung thì sẽ không còn thiên chức làm mẹ nữa.
- Tác hại đến tính mệnh lúc cổ tử cung xâm lấn, lan ra những mô xung quanh. Tỉ lệ chị em bị lan ra những mô xung quanh có thể sống sót sau 5 năm là 56%, nếu ung thư di căn xa tỉ lệ sống sót sau 5 năm là 17%.
- Biến chứng tâm lý: nếu mắc phải bệnh ung thư cổ tử cung chị em sẽ đối mặt với nguy cơ bị rối loạn cảm xúc dẫn đến trầm cảm. Đây chính là căn nguyên dẫn tới hạnh phúc gia đình bị tan vỡ, tác hại đến cuộc sống gia đình cũng như sinh hoạt thường nhật.
- Mất máu: Hậu quả này xảy ra khi cổ tử cung lan rộng vào “cô bé”, bọng đái, ruột sẽ gây ra triệu chứng chảy máu. Tình trạng chảy máu này bắt nguồn từ “cô bé”, trực tràng, đi giải lẫn máu.
- Suy thận: Lúc khối u cổ tử cung vào niệu quản sẽ làm phòng chống dòng nước tiểu bài tiểu ra khỏi thận. Nếu nước tiểu tích tụ lâu ngày sẽ khiến thận bị sưng, tạo thành sẹo làm suy giảm chức năng thận.
Bệnh ung thư cổ tử cung là căn bệnh nguy hại, do đó để đảm bảo an toàn và làm giảm các ảnh hưởng có thể xảy ra bạn nên có phương pháp thăm khám và chữa công hiệu.
Phòng tránh và chữa bệnh ung thư cổ tử cung tác dụng tốt
Bệnh ung thư cổ tử cung được đánh giá là một trong số những căn bệnh sản khoa rất nguy hại bởi vậy bạn nên có biện pháp phòng chống và chữa trị hiệu quả. Bạn nên tới những phòng khám chuyên sản sản khoa chuyên sâu để được các bác sĩ thăm khám và nêu ra phương pháp chữa trị phù hợp với tình trạng của mình.
1. Điều trị ung thư cổ tử cung hiệu lực
Căn cứ vào tình trạng bệnh mà những bác sỹ sẽ chỉ rõ phương pháp điều trị công hiệu nhất.
Nếu người bệnh mắc tại giai đoạn tiền ung thư có thể chữa trị bằng cách khoét chóp hình nón hoặc mổ bằng vòng cắt laser, áp lạnh bằng khí nito lỏng. Phương pháp này thường ít ảnh hưởng tới chức năng tử cung và buồng trứng.
Chị em bị mắc phải bệnh tại giai đoạn 1 sẽ có thể được chỉ định cắt 1 phần hoặc cắt toàn bộ tử cung kết hợp xạ trị. Sau thời điểm điều trị có thể để lại sẹo và tác động tới khả năng sinh sản.
Với những chị em đã ở giai đoạn 2 và giai đoạn 3 sẽ được xạ trị kết hợp hóa trị hoặc cắt bỏ tử cung và buồng trứng. Phương pháp này thường không bảo tồn được khả năng sinh sản.
Thời kỳ 4 là thời kỳ cuối cùng của bệnh do đó việc chữa sẽ gặp khó khăn và tốn kém. Do đó những bác sỹ sẽ áp dụng những phương pháp để làm giảm triệu chứng bên cạnh đó kéo dài thời gian sống.
Thời điểm điều trị ung thư cổ tử cung bạn nên phối hợp chặt chẽ với những chuyên gia chuyên môn để quá trình chữa được tác dụng tốt. Nếu trong quá trình chữa bạn thấy có những biểu hiện bất thường cần liên hệ những bác sỹ ngay.
2. Phòng ngừa nguy cơ ung thư cổ tử cung
Để phòng tránh bệnh ung thư cổ tử cung bạn nên áp dụng những phương pháp bảo vệ cũng như những cách chăm sóc sức khỏe cho bản thân. Một vài những phương pháp mà bạn có thể tham khảo như:
- Tầm soát ung thư cổ tử cung định kỳ: Phương pháp này được khuyến nghị tiến hành tại những chị em trong độ tuổi từ 21. Trong đó, với những chị em từ 21 đến 29 tuổi sẽ được thực hiện xét nghiệm PAP 3 năm/lần; từ 30 đến 65 tuổi nên tiến hành xét nghiệm PAP và xét nghiệm HPV 5 năm/ lần. Nếu trên 65 tuổi trong vòng 10 năm gần kết quả tốt thì không cần kiểm tra còn nếu kết quả xấu sẽ cần tiếp tục thăm khám.
- Tiêm ngừa vaccin HPV: tiến hành tiêm phòng nguy cơ mắc phải bệnh ung thư cổ tử cung tại những chị em trong độ tuổi từ 9 đến 26 tuổi. Với những chị em trên 26 tuổi việc tiêm phòng vắc xin sẽ không còn hiệu lực hoặc kém công hiệu.
- “Giao hoan” an toàn: việc tránh tiếp xúc với virus HPV cũng như các virus HSV, HIV cần được tiến hành nghiêm ngặt. Bạn nên “giao hoan” an toàn bằng cách sử dụng “áo mưa”, quan hệ chung thủy 1 vợ – 1 chồng.
- Vệ sinh cơ quan sinh dục đúng cách: để phòng tránh ung thư cổ tử cung bạn nên vệ sinh cơ quan sinh dục sạch sẽ và đúng cách. Bạn có thể sử dụng các loại dung dịch vệ sinh đàn bà có độ pH cân bằng.
- Có thói quen sinh hoạt khoa học: bạn nên áp dụng các biện pháp tăng cường sức đề kháng, không sử dụng chất kích thích, có chế độ dinh dưỡng khoa học, tập thể dục thường xuyên.
- Thực hiện khám sức khỏe phụ khoa định kỳ thường xuyên
Trên đây là những thông tin cơ bản về bệnh ung thư cổ tử cung. Mặc dù đây là căn bệnh sản khoa nguy hại nhưng nếu có phương pháp ngăn ngừa và tầm soát bệnh sớm thì có thể giúp làm giảm bệnh hiệu quả. Bởi đó hãy chủ động đi khám phụ khoa định kỳ và tiêm phòng HPV. Nếu còn những câu hỏi hãy liên hệ những thầy thuốc chuyên khoa để được giải đáp.