Theo thầy thuốc, bổ sung vitamin D là quan trọng song chất này không phải “thần dược” chữa trị bách bệnh, thậm chí sử dụng liều cao sẽ gây ngộ độc.
Vitamin D là chất dinh dưỡng quan trọng cho cơ thể. Theo Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH), các nhiệm vụ của vitamin D là giúp cơ thể hấp thụ canxi công hiệu hơn, tăng cường khả năng miễn dịch. Thế nhưng, những công dụng đa dạng của vitamin D dẫn đến nhiều quan niệm sai lầm về chất này.
“Nhiều người kỳ vọng vitamin D là một loại ‘thần dược’, sử dụng lượng lớn có thể giải quyết tất cả vấn đề”, Anne McTiernan, giáo sư dịch tễ học tại Trung tâm Nghiên cứu Ung thư Fred Hutchinson, cho biết.
Những bác sỹ đã nêu ra những hiểu lầm thường gặp về vitamin D, đa số đều đồng tình rằng không có loại vitamin hoặc đồ ăn chức năng nào có thể chữa khỏi bệnh.
Dùng càng nhiều vitamin D càng tốt
Theo Amy Kimberlain, thầy thuốc dinh dưỡng tại Học viện Dinh dưỡng trụ sở tại Miami, hiện tượng sử dụng quá nhiều vitamin D không hay gặp, song vẫn có thể xảy ra. Ở nồng độ quá cao, vitamin D có thể sinh ra chất độc, để lại hậu quả nguy hại. Tình trạng này phổ biến tại người uống quá nhiều chất bổ sung vitamin D.
NIH khuyến cáo người lớn từ 19 đến 70 tuổi nên bổ sung 15 mcg, người trên 71 tuổi uống 20mcg. Kimberlain cho biết giới hạn vitamin D tối đa mỗi ngày với trẻ từ 9 tuổi là khoảng 120mcg.
“Vitamin D làm tăng sự hấp thụ canxi, vì thế độc tính sinh ra nhờ sự tích tụ canxi trong cơ thể. Theo Mayo Clinic, các triệu chứng ngộ độc vitamin D có thể bao gồm buồn nôn, nôn, đi giải thường xuyên, suy nhược, đau xương khớp và đau thận”, tiến sĩ Kimberlain cho biết.
Các thầy thuốc khuyến cáo kiểm tra lượng vitamin trên bao bì lúc lựa chọn thức ăn bổ sung, bên cạnh đó tham khảo ý kiến bác sỹ, xét nghiệm máu để xác định bạn có thực sự cần sử dụng chúng hay không.
Chỉ cần ăn thực phẩm cơ bản là đủ vitamin D
Theo các thầy thuốc, những đồ ăn hàng ngày có chứa lượng vitamin D nhất định, song không phong phú. Tùy theo nhu cầu, tiến sĩ vẫn khuyến nghị tất cả người sử dụng các loại chất bổ sung tại mức độ vừa phải.
Nguồn bổ sung vitamin D tự nhiên là cá, nấm trắng hoặc ánh nắng mặt trời. Tuy vậy, vài ba loại thức ăn phổ biến như trứng, sữa, ngũ cốc chỉ chứa một lượng nhỏ vitamin D. Ví dụ, một quả trứng lớn cung cấp 1,1mcg, ngũ cốc chứa 2mcg. Như vậy, món ăn tự nhiên chỉ là nguồn cung vitamin D giảm thiểu.
Những món ăn giàu vitamin D như quả bơ, cá hồi, đậu đỗ. Ảnh: Freepik
Bổ sung vitamin D dẫn tới giảm cân
NIH cho biết tình trạng béo phì và thiếu hụt vitamin D có liên quan tới nhau. “Thế nhưng, đến nay, chưa có bằng chứng khoa học cho thấy việc bổ sung vitamin có thể giúp giảm cân, giảm vòng eo”, tiến sĩ Michael Holick chuyên gia nội tiết, Giám đốc Phòng khám Chăm sóc tại Trung tâm Y tế Đại học Boston, cho biết.
Nghiên cứu trước đây cho thấy nếu phụ nữ béo phì tăng lượng vitamin D trong thực đơn thường nhật, ăn chế độ ít calo và tập thể dục có thể giảm cân. Dù thế, các nhà khoa học nhận định còn quá sớm để chỉ ra bất kỳ kết luận nào, bởi chưa rõ liệu mức vitamin D thấp là căn nguyên hay hậu quả quả tình trạng béo phì.
Dù vậy, cung cấp đủ vitamin D giúp tăng cường sức khỏe nói chung, từ đó giúp giảm cân hiệu lực.
“Nếu những cơn đau tức xương do thiếu vitamin D khiến bạn không thể tập thể dục, bổ sung chất này sẽ giúp bạn tập luyện nhiều hơn, từ đó giảm cân”, tiến sĩ Holick nói.
Tất cả nữ giới trưởng thành đều cần lượng vitamin D giống nhau
Trên thực tế, một vài con gái chỉ cần hấp thụ vitamin D thông qua ánh sáng mặt trời hoặc chế độ dinh dưỡng thường nhật. Trong khi đó, phụ nữ mang bầu sẽ cần lượng vitamin D lớn hơn.
Nghiên cứu công bố trên Tạp chí Nội tiết Lâm sàng và Chuyển hóa cho thấy những đàn bà sinh con vào mùa đông dễ bị thiếu hụt vitamin D trong giai đoạn đầu thai kỳ, dễ tăng cân hơn bình thường. Những người này cần lượng vitamin D cao so với những sản phụ khác.
Những bác sỹ tại Trường Cao đẳng Sản sản khoa lưu ý người mẹ thiếu hụt vitamin D trầm trọng trong thai kỳ có thể sinh con còi cọc bẩm sinh và dễ gãy xương, tuy thế trường hợp này rất hiếm. Những nhà khoa học cho biết khoảng 25-50mcg vitamin D mỗi ngày là an toàn đối với đàn bà mang thai.
Nhiều bằng chứng cho thấy vitamin D rất quan trọng đối với sức khỏe của mẹ và bé. Tìm hiểu công bố vào tháng 6/2020 trên tạp chí Clinical Nutrition cho thấy bổ sung vitamin D có thể phòng ngừa tiền sản giật.
Thục Linh (Theo Everyday Health)